"Μήπως, αναρωτιόταν ο Σωκράτης.... μήπως υπάρχει μια σφαίρα σοφίας απ\' όπου έχει απελαθεί κάθε ειδήμονας της λογικής; Μήπως είναι η τέχνη ένα αναγκαίο συνακόλουθο και συμπλήρωμα της επιστήμης;"

Ο Σωκράτης, όπως ήδη αναφέρθηκε, είναι ο εκπρόσωπος της οπτιμιστικής γνώσης. Αυτή είναι όμως η αιτία, σύμφωνα με τον Νίτσε, που γεννά την τραγική παραίτηση. Συνέπεια αυτής όμως είναι η ανάγκη δημιουργίας τέχνης. Εδώ πρέπει να εντοπίσουμε και την αντιθετική λειτουργία της οπτιμιστικής γνώσης, αφού όταν η δίψα γι\' αυτήν είναι σε κατώτερο επίπεδο, αποτελεί εχθρό της τέχνης. Για τον Γερμανό φιλόσοφο, "η λαμπρότερη εναντίωση στην τραγική κοσμοαντίληψη είναι η επιστήμη που είναι κατά βάθος οπτιμιστική, με τον πρόγονό της τον Σωκράτη επικεφαλής". Η επιστήμη λοιπόν, όπως διαμορφώθηκε από τις θεωρίες του Σωκράτη, αποτέλεσε έναν σοβαρό ανασταλτικό παράγοντα για την τέχνη - αλλά παράλληλα, μέσω της τραγικής παραίτησης, παράγοντα εξέλιξής της.


Σωκράτης.
Πλάτωνας.
Έγελος.
Νίτσε εναντίον όλων.
Ως αντίπαλο δέος.
Ποιος ερμηνεύει ορθά την ουσία του κόσμου;
Υπάρχει απάντηση;
Ή μήπως χάνεται στην αιωνιότητα της φιλοσοφικής αυτής διαπάλης...